27 Ekim 2017 Cuma

Neden? -ezbere yaşamak-

Bir video izledim. Her gün 10 kez neden? diyin diyordu. Gerisini hatırlamıyorum. Etkilenmiştim. 

Sonrasında soruların gücünü anlatan bir kitap okudum. Öneminin farkına vardım sorgulamanın. Evet, soru sormak beyin gibi değerli bir organınız ve akıl sağlığınız için yapabileceğiniz en güzel şey.
Peki neden? Çünkü sorulmamış her soru, açılmamış bir kapıdır. Hayatınıza yeni kapılar açmak istiyorsanız, soru sormalısınız.

Son 1 yılda ne kadar sorgulayıcı olduğunuzu bir düşünün şimdi. Yeterli mi, bunu düşünün. Yeterli değilse, neden değil?

Sormuyoruz. Merak duygusunu yitiriyoruz. Keşfetmeyi bıraktık. Sadece ve sadece sürüklenip gidiyoruz. Ee, sonra?
Sonrası belli aslında. 

Merak duymayan bir insan yaşamdan ne keyif alır ki? Keyif aldığını sanar zannımca. 2-3 yaşlarındaki çocukları düşünün. En meraklı zamanlarıdır. Aynı zamanda en heyecanlı, en mutlu zamanları. 
Keşfetme isteği asla bitmez; ta ki annesi her sorduğu soruda kızıp, elini sürüp keşfetmeye çalıştığı şeylerde eline vurana kadar.

Bizim şimdi elimize vuran yok. Soru sormamıza kızan yok. Ama soru sormayı zaten o kadar unutmuşuz ki, fanusa ne atılsa yiyen balıklar gibi, her türlü bilgiyi sorgulamadan kabul ediyoruz. Dü şün me li yiz!

Bizimki "ezbere yaşamak" olayı. Son yıllarda karşı konulamaz bir hal almaya başladı. Peki neden? 
Bunun en büyük nedenlerinden biri iletişimi cebimizde, çantamızda, elimizde taşımaya çalışmamız. İletişimin "teknolojik" olması. İletişimin sözde sosyal olan medya ile gerçekleşmesi. İletişim bu değil ki. İletişim asla bu olmamalı.

Sherry Turkle TED konuşmalarından birinde 18 yaşında bir gençten bahsediyor. İletişim sorunu olduğundan ama bunu çözmek istemediğinden yakınan gence neden? sorusunu yönelten Turkle, "çünkü gerçek hayat, bu yüzden ne diyeceğimi kontrol edemiyorum" cevabını almış.

Ne diyeceğini kontrol edememek mi sebep?
Bundan korkacak kadar "gerçek bir insan" olmaktan uzaklaşıyor muyuz? Kendimizi düğmeyle çalışır gibi, kontrollü insanlara mı dönüştürüyoruz, yapay insanlara mı?

"Cyborgs", yani yarı-makineler.
Amber Case der ki: "Artık hepimiz yarı-makineyiz. RoboCop veya Terminatör değil belki ama hepiniz bilgisayara ekranına veya cep telefonunuza baktığınızda yarı-makinesiniz."

Evet, dönüşüyoruz. Bir parçamız haline getiriyoruz o makineleri, böylece biz de makineleşiyoruz. Neden?
Çünkü çok sevdiğimiz(!) bu makineler bizim yerimize birçok şeyi yapıyor. Hantallığımıza hantallık katıyoruz. Akıllıca sorular sormak ve cevabını araştırmak, düşünmek size efor sarf ettirecektir. Günümüz insanı ise en az eforu sarf etmek için elinden geleni yaptığından dolayı, büyük çoğunluk bundan koşarak uzaklaşacaktır. Diyorum ya, hantallaşıyoruz.

Düşünmemize gerek mi var?  Evet, gerek var!
Neden? demeye ihtiyacımız var. Bu sorunun gücünü kullanmamız gerek. Eğer daha fazla düşünmemeye ve sormamaya devam edersek fark etmeden, aniden yapayalnız kalacağız. 
Fakat o an ne kendimizi tanıyor olacağız, ne de teknoloji bize eli avucu dolduran bir şeyler bırakmış olacak.


Modern çağda o kadar yalnız hissediyoruz ki, kafamızı eğip telefonumuzla dünyanın her yerine ulaşabilmek bize bu hissi unutturuyor, rahatlıyoruz. Siz de gözlemliyor musunuz? İnsanların yalnız kalma korkusunu. Kimsenin asla kendisiyle baş başa kalmak istemeyişini. Yalnız kaldığında hemen sosyalleştiğini sandığı yere, teknolojiye sımsıkı sarıldığını. Aslında yalnızlığını sadece unutuyor insan, hakikatte daha da yalnızlaşıyor.

Ve aslında, "Yalnızlık, insanın kendini bulduğu yerdedir."

Neden? birbirimizi dinlemiyoruz, bu da yukarıda söylediğimle ilişkili başka bir soru. Neden birbirimizi dinlemiyoruz ve bu akıllı dediğimiz makinelere bu kadar ihtiyaç duyar hale geliyoruz? Bunun cevabını bilmiyorum. 
Bildiğim bir şey varsa o da şudur ki; çok geç olmadan sevdiklerimizin ekrandan görmeye çalıştıkları sevgiyi, ilgiyi, alakayı onlara vermeliyiz ve hiç kimse, insani bir fonksiyonu bile olmayan bir makineden medet ummamalı.

Çok geç olmadan harekete geçmeliyiz.
Ben kendimden başladım. Yolun binde birini bile tamamlasanız, başarıyorsunuz demektir. Her insan koca bir dünya taşır içinde. Dünyanızı yerle bir etmeyin. Zenginleştirin.

"We expect more from technology and less from each other"












11 yorum:

  1. İşte bu! Harika bir yazı olmuş! ^_^ Çok doğru, insanlar yalnız kalmamak adına daha da yalnızlaşıyor, farkında değiller? Neden? ;) Sorgulamanın, keşfetmenin önemini bu şekilde güzel anlattığın için kalpten tebriklerimi iletiyorum, kalemine sağlık! :)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Anahtar kelime: neden? Günümü güzelleştirecek şeylerden biri oldu bu yorum, çok teşekkür ediyorum beğenmene çok sevindim.. nice yazılarda buluşmak ümidiyle :)

      Sil
  2. Çağımızın vebası teknoloji ! Kullanmamız gereken yerde kullanmayıp,hayatımızı teknolojiye endeksler olduk..Böyle farkında olup güzel yazılar yazdığın için eline yüreğine sağlık güzel insan :))

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Kimler gelmiiş. Etrafımı ve kendimi gözlemledikçe fark etmeye başladım. Umarım herkes fark eder kendindeki yanlışları. Teşekkür ediyorum Kübra hanımmm :)

      Sil
  3. Daha sabah ablamla konuştuk bu teknoloji bizi korkutuyor artık diye :( güzel bir konuya değinmişsin canım emeğüne sağlık

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. artık herkes fark etmeye başladı... bu kötü bir şey mi iyi bir şey mi bilemiyorum tabii. konuşmak, bilinçlenmek, bilinçlendirmek gerek.. teşekkür ediyorum senin de okuyan gözlerine sağlık.. :)

      Sil
  4. Güzel bir konu. Neden sorusunun önemini de görmüş olduk :)

    YanıtlaSil
  5. Bu yorum yazar tarafından silindi.

    YanıtlaSil
  6. Thank you! I would like, of course :)

    YanıtlaSil
  7. Şu yarı makine tanımına katılıyorum.Aklıma hemen orta okulda(benim zamanında orta-lise ayrımı vardı bu arada)verilen dönem ödevlerini hazırlamak için gittiğim kütüphaneler,okuduğum kitaplar,yaptığım araştırmalar geldi.Biz gerçek bir dünyada çocuktuk ama yaşamlar gittikçe sanallaşıyor artık ne yazık ki..

    YanıtlaSil